ظهر يك روز تابستان سال 1377 بود. «فرشيد» يکي از دوستان آن دوره زنگ زد و خواست به ديدنم بيايد. قرار گذاشتيم ؛ براي همان روز. مثل شخصيت هاي مجموعه هاي تلويزيوني مرتب از خودم مي پرسيدم: «يعني چي کار مي تونه داشته باشه؟» فرشيد با يك پيشنهاد آمده بود: «سفر به ترکيه!» پيشنهاد وسوسه برانگيز اما غير ممکني به نظر مي رسيد. وسوسه برانگيزي آن به «سفر بودن»اش برمي گشت که در همه ي مراحل زندگي در مقابل آن مقاومتي نداشته ام و از آن مهمتر اينکه اين بار سفر جاي دورتري از مرزهاي سرزمينم را نشانه رفته بود. اما غيرممکن بود. در نگاه اول غير ممکن بود. آن روزها من يك خبرنگار تازه کار با درآمد اندك بودم که تازه بايد هزينه هاي تحصيل در دانشگاه هنر را هم تامين مي کردم. دانشگاه اگرچه دولتي و رايگان بود اما به هر حال زندگي ، هزينه هاي روزبه روز افزاينده اي داشت که سفر به يک کشور خارجي در آن نمي گنجيد. در نگاه تربيت شده ي ما ايرانيان هميشه سفر به خارج (فرقي نمي کرد به کجا) يك كار غيرضروري، تجملاتي و از سر سيري بود و هيچ کس سعي نکرده بود ضرورت ديدن جهان و آشنايي با ديگر سرزمين ها و ملل را برايمان تشريح کند. با نگاه برآمده از چنين تفکري، پاسخ آن روز من به فرشيد يك «نه»ي قاطعانه بود. اما فرشيد سعي کرد به من ثابت کند که هزينه ي زيادي را متحمل نخواهيم شد. زميني مي رويم و در يك هتل ارزان قيمت اقامت مي کنيم. هرچه بيشتر استدلال مي کرد، پاهاي من شل تر مي شد. تازه فرشيد شنيده بود که در ترکيه
حنا قيمت خوبي دارد و پيشنهاد کرد بهتر است مقدار زيادي بسته هاي حنا ببريم و بفروشيم تا بخشي از هزينه هاي سفر تأمين شود (بعد تر اين کار را کرديم اما هيچ کدام رويمان نشد نماها را به کسي بفروشيم و مجبور شديم همه ي بسته ها را کنار خيابان بگذاريم!) آن سفر انجام شد و به من ثابت کرد سفر يك جوان ايراني به يک کشور خارجي، رويايي دست نيافتني نيست. پس از آن بود که «جهانگردي» در کنار «ايرانگردي» به يکي از برنامه هاي هميشگي زندگي ام تبديل شد. سفر جدا از جنبه هاي تفريحي و سرگرم کننده اش (که متأسفانه هميشه چنين نگاهي به آن شده است) داراي يک سويه ي مهم فرهنگي است. آشنايي با سرزمين هاي ديگر، آدم را از چارچوب دگم فکري اش خارج مي کند. او را به اين نتيجه مي رساند که همه ي دنيا همين چهار ديواري محصور اطرافش نيست و تازه مي فهمد که در گستره اين جهان چقدر ناچيز است و دنيا چقدر شوخي تر از آن چيزي ست که خيال مي کرده . در عين حال به اين نتيجه مي رسد که دنيا آنقدرها هم که فکر مي کند ، بزرگ نيست و آدم هايي به ظاهر غريبه در نقاطي که به لحاظ جغرافيايي، تاريخي و اجتماعي مشابهتي با هم ندارند، يکباره به فصل مشتركهايي از تفکر و احساس مي رسند. همه ي آدمها، صرف نظر از سن و جنسيت و مليت و حرفه ، يك دنياي دروني دارند که «من» شان هسته ي اصلي اين دنياست. «من» آنها در طول مسير زندگي بزرگ و بزرگ تر مي شود تا جايي که تمام آن دنياي دروني را مي گيرد. در چنين شرايطي است که آدم حضور هيچ ديدگاه و تفکر ديگري را برنمي تابد و تمام دنيايش مماس بر موجوديت خودش مي شود. و درست در چنين موقعيتي است که آدمها به بدگويي از هم مي پردازند، انتقاد ناپذير مي شوند، غيبت مي کنند، تهمت مي زنند، دنياي شان سطحي مي شود و ... اين اتفاق قابل پيشگيري ست. بديهي است که نمي شود از رشد آن «من» جلوگيري کرد. پس تنها راه باقي مانده اين است که آن دنياي دروني چنان رشد کند که نسبت اختلاف حجم «دنياي دروني» و «من» آدمها همواره ثابت بماند. در اين فضاي خالي اطراف «من» است که ديدگاه آدم هاي ديگر جا مي گيرد. در چنين فضاي قابل تنفسي است که آدم احساس ميکند همه حقيقت نزد او نيست و تنها او نيست که در اين جهان حق هستي دارد. تمام اينها را گفتم تا به اين نقطه برسم که يکي از مهم ترين راههاي گسترش حجم اين دنياي دروني»، و حفظ نسبت اختلاف آن با «من»، سفر است. فرقي نميکند سفر به کجا، به هر جايي که بشود؛ نزديک يا دور . علاوه بر اين، سفر يك ويژگي ديگر نيز دارد؛ در سفر است که آدم ميزان علاقه به سرزمينش را ميفهمد و در بازگشت ، وطنش ، شوهرش، محله اش و خانه اش را بيشتر دوست دارد. کتاب پيش رو مجموعه اي ست از سفرنامه ها يا ديگر مطالبي در ارتباط با سفرهايم که در اين جا و آنجا به چاپ رسيده است. طبيعي است که بعضي از آنها از قالب سفرنامه خارج، و تنها به يك اتفاق يا يک ديدار با آدمي خاص محدود شده باشند اما به هر حال حاوي نکاتي درباره ي آن کشور يا شهر هستند. اين کتاب به چند گزارش از سفر به کشورهايي چون اسپانيا، ايتاليا، اتريش، فرانسه، سوريه، لبنان، هند، کره جنوبي ، ارمنستان و ايالات متحده آمريکا اختصاص دارد. در کنار دو سفرنامه ي اسپانيا و لبنان ، دو گزارش جداگانه نيز در ارتباط با مطبوعات اين