از اواخر دهه 1360 که تدريس دروس تخصصي نجوم و اخترفيزيک را در مقطع کارشناسي ارشد در گروه فيزيک دانشگاه شيراز به عهده گرفتم همواره جاي خالي يک کتاب درسي را که فاصله بين کتاب هاي "توصيفي" نجوم و اختر فيزيک مقدماتي مقطع کارشناسي و کتابهاي تخصصي" اين رشته در مقاطع تحصيلات تکميلي که معمولا روي يک موضوع خاص متمرکز مي شوند را پر کند، احساس مي کردم. روي کلمه "توصيفي" و "تخصصي" تاکيد مي کنم. منظورم از کتابهاي "توصيفي" اينست که در توضيح يک موضوع بيشتر کلي گويي شود و کمتر از قوانين فيزيک و روابط رياضي براي درک و تعميق مطلب استفاده گردد. يک مثال خوب در اين مورد کتاب Exploration of the Univesre نوشته جرج أ. ابل است که معمولا براي درس نجوم و اختر فيزيک مقدماتي در مقطع کارشناسي به عنوان کتاب درسي و يا کتاب مرجع استفاده مي شود. مطالب اين کتاب و يا کتاب هاي نظير آن از لحاظ تنوع موضوعي" تا حدي براي آموختن مباحث گسترده و مورد بحث در نجوم و اخترفيزيک کفايت مي کند ولي از قوانين موجود در شاخه هاي مختلف فيزيک مثل مکانيک کلاسيک، مکانيک نسبيتي، مکانيک کوانتومي، مکانيک آماري، مکانيک سيالات، ترموديناميک، الکترومغناظيس، فيزيک هسته اي، فيزيک حالت جامد و غيره کمتر بهره مي جويد. نگارنده طي بيش از سال ها معلمي در دانشگاه تجربه کرده ام هنگامي که مطالب و موضوعات فيزيک صرفا به صورت توصيفي به دانشجو ارايه مي شود، که شايد در مقطع کارشناسي به دليل آشنا نبودن دانشجو با دروس پيش نياز ناگزير از آن هستيم، مطالب درسي عندالزوم جدي گرفته نشده و فهم کامل از موضوع حاصل نمي گردد. و اما منظورم از کتابهاي تخصصي" اينست که در آنها صرفا به يک موضوع پرداخته مي شود و از تنوع موضوعات در آنها خبري نيست. در اين کتابها از قوانين، فرمول ها و رياضيات به حد کافي استفاده مي شود لکن از ابتدا تا پايان صرفا بر يک مبحث از بين مباحث مختلف مثل منظومه شمسي، فيزيک خورشيد، ستارگان و تحول آنهاء ستارگان دوتايي، کهکشان ها و کهکشان راه شيري، اخترنماها و کهکشان هاي فعال، نجوم در پرتوهاي مختلف، پرتوهاي کيهاني، کيهان شناسي و پيدايش عالم، حيات در خارج از زمين و غيره پرداخته مي شود. بديهي است اينگونه کتاب ها براي پرداختن به يک موضوع تخصصي مفيد هستند. ولي به نظر نگارنده اشکال اين گونه کتابها، وقتي که به عنوان کتاب درسي انتخاب مي شوند، اينست که دانشجوي تحصيلات تکميلي پس از فارغ التحصيلي که ادعاي تخصص در رشته نجوم و اخترفيزيک را دارد، به دليل اين که در برنامه درسي اين مقاطع فرصت گذراندن دو يا سه درس تخصصي را دارد، در واقع روي يک يا دو موضوع از مباحث زير مجموعه رشته نجوم و اخترفيزيک تبحر لازم را پيدا مي کند، لکن از مباحث ديگر که به برخي از آنها اشاره شد اطلاعات سطحي دريافت مي نمايد.