علم النفس يکي از مفاهيم بنيادين در روان شناسي به شمار مي آيد تا آنجا که برخي از انديشمندان اين دو را مترادف دانسته اند و اظهار داشته اند که روان شناسي همان علم النفس و علم النفس به معني روان شناسي است. جالب توجه است که اولين کتاب روانشناسي در ايران توسط دکتر علي اکبر سياسي به نام علم النفس تدوين يافت که مفاهيم روان شناسي را مورد بحث قرار داده است. شناخت نفس از يک سو به مباني فلسفي نيازمند بوده و از سوي ديگر نيازمند اصول علمي و مباني ديني و اسلامي است.
هدف اساسي تدوين اين اثر آشنايي با مفاهيم انسان شناسي و علم النفس از ديدگاه روان شناختي و اسلام (با تاکيد بر ديدگاه دانشمندان اسلامي) است.
اين کتاب مشتمل بر هشت فصل مي باشد که بر اساس سرفصل تصويب شده از سوي شوراي عالي انقلاب فرهنگي تنظيم گرديده و به منظور تدريس درس علم النفس از ديدگاه دانشمندان اسلامي در دوره کارشناسي و کارشناسي ارشد، روان شناسي باليني و دکتراي روان شناسي، همچنين تدريس درس روانشناسي از ديدگاه اسلامي دوره کارشناسي مشاوره تدوين شده است.
مباحث اساسي اين اثر عبارتند از: - انسان از ديدگاه قرآن - انسان از ديدگاه فلاسفه اسلامي - علم النفس از ديدگاه دانشمندان اسلامي (کندي، فارابي، ابن سينا، غزالي،...) - مفهوم عقل از ديدگاه قرآن - مفهوم نفس از ديدگاه قرآن
- مفاهيم روانشناختي در نظريات فلاسفه اسلامي (هوش، شخصيت، رشد، بهداشت رواني،...)
اميد است خوانندگان ارجمند به خصوص دانشجويان عزيز با مطالعه اين اثر به اهميت مباني اسلامي در روانشناسي پي برده و با ديده نقد و بررسي در پيشنهادات و انتقادات سازنده خود، مؤلف را آگاه ساخته تا در چاپ هاي بعدي مورد استفاده و بهره برداري قرار گيرد. پيشاپيش عذر نويسنده را براي نقايص و کاستي هاي علمي - ادبي و ويراستاري و تايپي پذيرا باشيد و با سعه صدر و وسعت نظر خود ضعف هاي اين اثر را جبران فرمائيد. از خداوند متعال بخاطر لغزشها و کاستي هايمان رحمت و مغفرت را خواهانيم.